ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ
Σε μια
περίοδο που πυκνώνουν τα εργοδοτικά εγκλήματα το
ΠΑΜΕ καταγγέλλει την απαράδεκτη κυβερνητική απόφαση για κατάργηση των Τμημάτων
της Επιθεώρησης Υγείας & Ασφάλειας της Εργασίας σε 7 περιοχές της χώρας,
περιοχές με αξιόλογη οικονομική δραστηριότητα και δεκάδες χιλιάδες εργατοϋπαλλήλους
(Ημαθία, Χαλκιδική, Πέλλα, Σάμος, Αρκαδία, Ευρυτανία, Φωκίδα). Η απόφαση
αυτή δεν αποτελεί «κεραυνό εν αιθρία». Αποτελεί συνέχεια μιας μακρόχρονης
πολιτικής που καθημερινά οδηγεί στην όλο και μεγαλύτερη απαξίωση των
ελεγκτικών μηχανισμών, στην παραπέρα ελαστικοποίηση στην εφαρμογή της
νομοθεσίας για την Υγεία & Ασφάλεια προς όφελος της κερδοφορίας του κεφαλαίου.
Η απόφαση αυτή είναι ενταγμένη στην γενικότερη προσπάθεια των επιχειρηματικών
ομίλων που θέλουν τους εργαζόμενους καύσιμη ύλη για να αυξάνει η κερδοφορία
τους. Είναι χαρακτηριστικά τα εξής στοιχεία:
1. Σήμερα
υπηρετούν σε ολόκληρη την Ελλάδα μόνο 220 Επιθεωρητές Υγείας & Ασφάλειας
στις μάχιμες υπηρεσίες της πρώτης γραμμής! Το δυναμικό αυτό πρέπει να φέρει σε
πέρας τον έλεγχο των συνθηκών υγείας & ασφάλειας σε εκατοντάδες χιλιάδες
χώρους εργασίας. Αν πάρουμε μόνο τις επιχειρήσεις μεταποίησης (αφήνοντας δηλαδή
απέξω γιαπιά, δήμους, ξενοδοχεία, εστιατόρια, κτλ) αναλογούν, με πρόχειρους
υπολογισμούς, στον κάθε επιθεωρητή γύρω στις 660 επιχειρήσεις για έλεγχο!!
Είναι αντιληπτό πόσο λίγο αποτελεσματικός και συχνός μπορεί να είναι αυτός ο
έλεγχος και ο πάντα αναγκαίος επανέλεγχος.
2.
Στην περιοχή του Λεκανοπεδίου Αττικής, όπου συγκεντρώνεται το μεγαλύτερο
μέρος των επιχειρήσεων και της εργατικής τάξης, 60 το πολύ Επιθεωρητές Υγείας
& Ασφάλειας καλούνται να ελέγξουν χιλιάδες επιχειρήσεις με πάνω από 50
εργαζόμενους η καθεμία και δεκάδες χιλιάδες μικρότερες.
3.
Στη σκόπιμη υπονόμευση των ελεγκτικών μηχανισμών πρέπει να προστεθεί και η
απίστευτα χρονοβόρα διαδικασία των κυρώσεων για τους παραβάτες (πρόστιμα,
μηνύσεις), που στην πράξη ΑΚΥΡΩΝΕΙ την αποτελεσματικότητα τους, οδηγεί στην
ατιμωρησία των ενόχων για τα εργατικά ατυχήματα και την παραβίαση των κανόνων
υγείας & ασφάλειας. Για παράδειγμα, το 2012 τα συνολικά πρόστιμα που
επιβλήθηκαν από τις Επιθεωρήσεις Ασφάλειας & Υγείας ήταν 2,3 εκατομμύρια
ευρώ. Ένα μεγάλο μέρος αυτών των
προστίμων δεν εισπράττεται, αλλά διεκδικείται από τους εργοδότες η ακύρωση τους
μέσω του δικαστικού δρόμου.
Οι κατά καιρούς κομπασμοί της κυβέρνησης για
«μείωση» των θανατηφόρων εργατικών ατυχημάτων τα τελευταία χρόνια
αποδεικνύονται γρήγορα κούφια λόγια αρκεί να σκεφτεί κανείς τη ραγδαία
μείωση της οικονομικής δραστηριότητας από το 2008 και μετά λόγω της
καπιταλιστικής κρίσης, ιδιαίτερα σε κλάδους με υψηλό δείκτη ατυχημάτων, όπως οι
κατασκευές. Είναι ενδεικτικό ότι στο διάστημα 2008-2011 τα θανατηφόρα
εργατικά ατυχήματα στις κατασκευές μειώθηκαν από 48 στα 18, με τη μεγάλη μείωση
να σημειώνεται στους θανάτους από πτώση (από 29 σε 4), κατηγορία ατυχημάτων που
συνοδεύει την καθεαυτό οικοδομή.
Με
δεδομένο τον συνολικό προσανατολισμό της Επιθεώρησης Εργασίας, όπως αυτός
καθορίζεται από την κυβερνητική πολιτική, και τις σοβαρότατες ελλείψεις σε
υλικοτεχνική υποδομή και δυναμικό είναι βάσιμο να αναρωτιέται κανείς και αν
πίσω από θανατηφόρα εργατικά ατυχήματα που προσδιορίζονται στις επίσημες
εκθέσεις ως οφειλόμενα σε «παθολογικά αίτια» βρίσκονται εργασιακοί παράγοντες
(π.χ χημικοί παράγοντες, θερμική καταπόνηση, εντατικοποίηση εργασίας και
εξοντωτικά ωράρια, κτλ) που επιδεινώνουν ήδη υπάρχουσες παθολογικές καταστάσεις
και οδηγούν τους εργαζόμενους στον θάνατο. Απουσιάζουν επίσης από τον κατάλογο
των θανατηφόρων εργατικών ατυχημάτων ατυχήματα που αφορούν εργάτες γης,
ναυτεργάτες, εργάτες ορυχείων, αυτοαπασχολούμενους μικρο-εργολάβους, που η
νομοθεσία θεωρεί ότι βρίσκονται εκτός δικαιοδοσίας της Επιθεώρησης Εργασίας!!
Τα
προβλήματα της Υγείας & Ασφάλειας δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν με
τεχνοκρατικές λύσεις, δεν μπορούν να λυθούν μέσα από τον λεγόμενο «κοινωνικό
διάλογο». Δεν εξαρτώνται, σε τελική ανάλυση, από την παρέμβαση κρατικών
μηχανισμών. Ουσιαστικές λύσεις μπορούν
να υπάρξουν μόνο αν και τα ζητήματα αυτά αποτελέσουν πεδίο αντιπαράθεσης, πάλης
και διεκδίκησης του εργατικού συνδικαλιστικού κινήματος, μέλημα των ίδιων
των εργαζόμενων στους χώρους δουλειάς κόντρα στο φόβο της απόλυσης και της
ανεργίας. Μόνο οι ίδιοι οι εργαζόμενοι μπορούν να επιβάλλουν την καθημερινή και
μακρόχρονη προστασία της υγείας και της ασφάλειας τους.
Το ΠΑΜΕ άμεσα
απαιτεί και διεκδικεί:
1.
Να παρθεί πίσω η προκλητική κυβερνητική απόφαση για κατάργηση των Τμημάτων
της Επιθεώρησης Υγείας & Ασφάλειας σε 7 περιοχές της χώρας.
2. Να υπάρξει ριζική ενίσχυση του ανθρώπινου
δυναμικού και της υλικοτεχνικής υποδομής του ΣΕΠΕ. Προσανατολισμός στο έλεγχο
της αποκλειστικής εργοδοτικής ευθύνης και στη συνδυασμένη εφαρμογή του
συνόλου της νομοθεσίας. Συνδυασμένη, με σαφή διακριτά καθήκοντα, δράση των
Τεχνικών-Υγειονομικών Επιθεωρήσεων με τις Κοινωνικές Επιθεωρήσεις για την
αντιμετώπιση όλων των παραγόντων που επηρεάζουν την υγεία & ασφάλεια (π.χ.
εξοντωτικά ωράρια, μαύρη εργασία, εργασία ανηλίκων, κτλ).
3.
Κατοχύρωση της εργοδοτικής εισφοράς για την ασφαλιστική κάλυψη του
εργαζόμενου από τον επαγγελματικό κίνδυνο σε ιδιωτικό και δημόσιο τομέα.
4. Υπεράσπιση και διεύρυνση του
πλαισίου των Βαρέων και Ανθυγιεινών Επαγγελμάτων. Ο οποιοσδήποτε
αποχαρακτηρισμός επαγγελμάτων, με όποια πρόφαση και αν επιχειρηθεί (αναθεώρηση
νομοθεσίας για την υγεία & ασφάλεια, κτλ) θα ήταν τη στιγμή αυτή
εγκληματικός.
5. Συγκρότηση και ανάπτυξη των ΕΣ.Υ.Π.Π (εσωτερικές υπηρεσίες προστασίας
και πρόληψης), ιδιαίτερα στο Δημόσιο Τομέα, με άμεσο στόχο πάλης την
κατάργηση της επιχειρηματικής δράσης στο τομέα προστασίας και πρόληψης (ΕΞΥΠΠ)
και δημιουργίας ενός κρατικού σώματος Τεχνικών Ασφαλείας και Γιατρών Εργασίας.
Σε κάθε περίπτωση,
πρέπει να είναι καθαρό ότι ουσιαστικές λύσεις στα ζητήματα των εργασιακών
σχέσεων και της Υγείας & Ασφάλειας δεν μπορούν να έρθουν μέσα από
τεχνοκρατικές βελτιώσεις του ΣΕΠΕ, καλύτερα οργανογράμματα, κτλ. Οι λύσεις
είναι αξεχώριστες από τον αγώνα για την προστασία των
κοινωνικο-ασφαλιστικών δικαιωμάτων, για τη μη ελαστικοποίηση των εργασιακών
σχέσεων, για την καταπολέμηση της ανεργίας, για την ανάπτυξη της δημοκρατίας
στους χώρους δουλειάς. Είναι, σε τελική ανάλυση, αξεχώριστες από τη συνολική
ανατροπή της αντιλαϊκής πολιτικής και του κράτους που τη στηρίζει. Δεν φτάνει
μια απλή εναλλαγή κυβερνητικού διαχειριστή - όσοι υπόσχονται κάτι τέτοιο μας
τάζουν "φύκια για μεταξωτές κορδέλες". Όσο δύσκολες και
να φαντάζουν τέτοιες λύσεις, στο φόντο της “παντοδυναμίας” των επιχειρηματικών
συμφερόντων, είναι ταυτόχρονα και οι μόνες ρεαλιστικές, γιατί ανταποκρίνονται
στους καημούς και τις αγωνίες της Εργατικής Τάξης.
Ο
ρεαλισμός της εργατικής τάξης κρίνεται από την ικανότητα της να υπολογίζει σε
κάθε στιγμή την δύναμη του ταξικού της αντιπάλου, όχι για να μειώνει τις
απαιτήσεις της σε ένα μίνιμουμ επιβίωσης, όχι για να κάνει εκπτώσεις στα
θεμελιώδη ζητήματα που αφορούν την Υγεία & Ασφάλεια στους χώρους εργασίας,
αλλά προκειμένου να οργανώσει καλύτερα την ταξική πάλη σε ΟΛΑ τα μέτωπα. Σε
αυτό διαφέρει ο αγωνιστικός ρεαλισμός του ΠΑΜΕ και των ταξικών συνδικάτων από
τον «πραγματισμό» της υποταγής στο κεφάλαιο των ΓΣΕΕ-ΑΔΕΔΥ, του
εργοδοτικού-κυβερνητικού συνδικαλισμού.
